Γιατί να εμβολιασθεί το παιδί μου;

Κανένας δεν θέλει να βλέπει τα παιδιά του να αρρωσταίνουν. Αν μπορούσε θα τα προστάτευε από οποιαδήποτε αρρώστια, ανεξάρτητα από το πόσο ελαφριά ή βαριά είναι αυτή.

Τώρα σκεφτείτε ότι: α) θα μπορούσατε να προστατεύσετε το παιδί σας από μερικές από τις πιο θανατηφόρες αρρώστιες στην ιστορία της ανθρωπότητας, β) θα μπορούσατε ταυτόχρονα να προστατεύσετε τα παιδιά του γείτονα και άλλα παιδιά από τις ίδιες αρρώστιες και γ) θα μπορούσατε να βοηθήσετε να απαλλαχθεί ολόκληρος ο κόσμος από μερικές αρρώστιες που έχουν αφήσει ανάπηρα ή έχουν σκοτώσει πολλά παιδιά για αιώνες.

Μπορείτε να τα κάνετε όλα αυτά πραγματικότητα με ένα από τα πιο ισχυρά όπλα που έχει στη διάθεσή της η Ιατρική : τα εμβόλια.

Τα εμβόλια είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά επιτεύγματα της σύγχρονης Ιατρικής

 Μέχρι τα μέσα του 20^ου αιώνα η ευλογιά ήταν μία από τις πιο θανατηφόρες αρρώστιες που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Εκατομύρια άνθρωποι πέθαιναν κάθε χρόνο. Το 1967 η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ξεκίνησε ένα εντατικό πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της ευλογιάς. Δώδεκα χρόνια αργότερα η ευλογιά είχε εξαφανισθεί από το πρόσωπο της γης.

Το 1963 άρχισε ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς στις ΗΠΑ. Μέχρι τότε 500.000 άνθρωποι αρρώσταιναν από ιλαρά κάθε χρόνο. Δέκα χρόνια μετά την  έναρξη του εμβολιασμού ο αριθμός αυτός είχε περιοριστεί στις 32.000 και το 1999 μόλις στο 100.

Το ίδιο συνέβαινε με τη διφθερίτιδα και την πολιομυελίτιδα μέχρι το 1950. Σήμερα είμαστε πολύ κοντά στην εκρίζωση και των δύο αυτών σοβαρών ασθενειών.

Πώς βοηθάνε τα εμβόλια;

Τα εμβόλια δημιουργούν αντοχή του ανθρώπου σε μία αρρώστια πριν προλάβει αυτός να αρρωστήσει από αυτή την αρρώστια.

Τα εμβόλια περιέχουν μικροοργανισμούς οι οποίοι προκαλούν διάφορες αρρώστιες. Έτσι το εμβόλιο της ιλαράς περιέχει τον ιό της ιλαράς, ενώ το εμβόλιο του κοκκύτη περιέχει το μικρόβιο του κοκκύτη. Οι μικροοργανισμοί όμως που περιέχονται στα εμβόλια είναι είτε νεκροί είτε εξασθενημένοι και έτσι δεν μπορούν να προκαλέσουν αρρώστια.

Κάνοντας το εμβόλιο-συνήθως με ένεση-βάζουμε μέσα στον οργανισμό του παιδιού αυτούς τους νεκρούς ή εξασθενημένους μικροοργανισμούς. Ο οργανισμός αντιδράει στο εμβόλιο με τον ίδιο τρόπο που θα αντιδρούσε αν αρρώσταινε : φτιάχνει αντισώματα. Τα αντισώματα τότε καταστρέφουν τους μικροοργανισμούς των εμβολίων, αλλά ύστερα  παραμένουν στον οργανισμό του παιδιού εξασφαλίζοντας ανοσία. Αυτό σημαίνει ότι όταν το παιδί εκτεθεί στην πραγματική αρρώστια έχει έτοιμα αντισώματα που θα το προστατεύσουν και δεν θα αρρωστήσει.

Γιατί τα εμβόλια γίνονται τόσο νωρίς;

Γιατί οι αρρώστιες για τις οποίες γίνονται μπορεί να εμφανισθούν σε πολύ μικρή ηλικία. Μερικές αρρώστιες είναι πιο σοβαρές και πιο συχνές σε βρέφη και μικρά παιδιά.

Για παράδειγμα, τα μωρά μικρότερα των 6 μηνών βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο αν αρρωστήσουν από κοκκύτη : 72% των μωρών κάτω των 6 μηνών που θα αρρωστήσουν από κοκκύτη θα χρειασθεί να νοσηλευθούν, ενώ το 84% των θανάτων από κοκκύτη αφορά βρέφη κάτω των 6 μηνών.

Οι ηλικίες στις οποίες γίνονται τα εμβόλια δεν είναι τυχαίες. Τα εμβόλια γίνονται για να προστατεύσουν όσο το δυνατό καλύτερα και όσο το δυνατό νωρίτερα.

Τι θα συμβεί αν το παιδί μου δεν εμβολιασθεί;

Βασικά, ένα από τα παρακάτω θα μπορούσε να συμβεί :

1. Αν το παιδί σας δεν έρθει σε επαφή μ’ αυτές τις αρρώστιες κατά τη διάρκεια της ζωής του, τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί.
2. Αν το παιδί σας εκτεθεί κάποια στιγμή σε κάποια από αυτές τις αρρώστιες, έχει μια σημαντική πιθανότητα να αρρωστήσει. Το τι θα συμβεί τότε, εξαρτάται από το παιδί και από την αρρώστια. Θα μπορούσε να περάσει την αρρώστια ελαφρά και το μόνο που θα χρειασθεί είναι να μείνει στο σπίτι για λίγες μέρες. Θα μπορούσε όμως να αρρωστήσει σοβαρά και να χρειασθεί να εισαχθεί στο Νοσοκομείο. Στη χειρότερη περίπτωση θα μπορούσε να πεθάνει. Επιπλέον, θα μεταδώσει την αρρώστια σε άλλα παιδιά ή και ενήλικες που δεν έχουν εμβολιασθεί. Αν ο αριθμός των ανεμβολίαστων ατόμων είναι μεγάλος, θα μπορούσε να προκληθεί επιδημία της αρρώστιας.

Ποιες πιθανότητες έχει το παιδί μου να εκτεθεί σ’ αυτές τις αρρώστιες;

Αυτό είναι πολύ δύσκολο να το πει κάποιος. Μερικές από αυτές τις αρρώστιες είναι πολύ σπάνιες σήμερα και έτσι οι πιθανότητες έκθεσης είναι μικρές. Άλλες είναι ακόμα πολύ συχνές. Μην συμπεραίνετε όμως ότι το παιδί σας είναι πλήρως ασφαλές, ακόμα και από τις  πολύ σπάνιες αρρώστιες.

Είναι τα εμβόλια ασφαλή;

Τα εμβόλια είναι πολύ ασφαλή, αλλά δεν είναι τελείως ασφαλή. Τα εμβόλια είναι φάρμακα και όπως κάθε φάρμακο μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες. Αυτές συνήθως είναι ήπιες, όπως κοκκινίλα ή πόνο στο σημείο της ένεσης ή ελαφρύ πυρετό. Οι σοβαρές παρενέργειες είναι σπάνιες, αλλά μπορεί να συμβούν. Συζητείστε με τον παιδίατρό σας τις παρενέργειες που μπορεί να έχει κάθε εμβόλιο. Αυτό όμως που πρέπει να θυμάστε πάντα είναι ότι το να «κολλήσεις» μια αρρώστια είναι πιο επικίνδυνο από το να κάνεις το αντίστοιχο εμβόλιο.

Πόσο αποτελεσματικά είναι τα εμβόλια;

Τα περισσότερα εμβόλια εξασφαλίζουν ανοσία στο 90-99% των παιδιών που θα εμβολιασθούν. Αλλά μερικές φορές συμβαίνει σε ένα παιδί να μην «πιάσει» το εμβόλιο. Στην περίπτωση αυτή η προστασία αυτού του παιδιού απέναντι στην αρρώστια εξαρτάται από το κατά πόσο τα άλλα παιδιά είναι εμβολιασμένα για αυτή την αρρώστια. Αυτός είναι ένας άλλος λόγος γιατί όλα τα παιδιά πρέπει να εμβολιάζονται.